10 Mea Manaia e Uiga Luko – Manu Atamai Ma Faamaoni
O luko, o manu feʻai tetele mai le aiga taʻifau, malolosi ma vave, ua faʻafiafiaina mafaufauga o le tagata talu mai aso anamua. Sa faatusaina i latou o ni soa a atua, o le pusa o agaga, o manu totem.
O nisi e fefefe ia i latou, ae o isi e manatu faamaoni e toetoe lava o se foafoaga lelei o le natura. Mai lava i le laʻitiiti, ua totōina i tatou i le mataʻu i manu feʻai mataʻutia; e masani ona avea i latou ma tagata le lelei autu i tala fagogo ma talatuu.
Ae o le a le mea e iloa e le tagata lautele e uiga i luko? E masani ona le tele. O se tasi lea o manu feʻai sili ona tele o vaomatua ma steppes, faʻasologa o vaomatua, faʻaumatia tagata vaivai ma faʻatonutonu le faitau aofaʻi. Ia latou tuli fa'aputu ma uiō i le masina.
I le taimi nei, o luko o ni manu e le masani ai tagata e faʻaalu tausaga e suʻesuʻe ai. Ua matou aoina mea moni manaia e sefulu e uiga i luko e mafai ai ona e aʻoaʻoina sina mea itiiti e uiga ia i latou.
Mataupu
- 10 Na taʻua Aialani i le senituri lona 17 o “Wolfland”
- 9. O le mamafa ma le fua o ituaiga eseese e matua ese lava mai le tasi ma le isi.
- 8. O le si'usi'u o se manu e fa'aalia ai ona lagona
- 7. I nisi o atunuu o le lalolagi ua matua faaumatia i latou.
- 6. I Amerika i Matu, e iai manu fefiloi (fefiloi ma maile)
- 5. E ono osofa'ia tagata ona o le rabies
- 4. E ola le luko i ana lava tulafono
- 3. O le fai'ai o le luko e 30% le tele nai lo le fai'ai o le taifau
- 2. O le uiō o se auala o fesootaiga
- 1. manu e toatasi
10 Aialani i le senituri lona 17 sa taʻua “Wolfland”
I le senituri lona 17 na lauiloa ai Aialani o “fanua luko». Ona nonofo ai lea o se numera tele o luko i luga o le teritori o lenei atunuu.
O manu feʻai mataʻutia na avea ma faʻamataʻu tele i lafumanu ma mafua ai le faʻaleagaina tele o leoleo mamoe, o lea na vave ai ona lauiloa le galuega a le luko ma le manaʻomia. E le gata i lea, o le tulituliloaina o nei manu o se tasi lea o tafaoga e fiafia i ai le mamalu; sa teu i totonu o fale o manu mo ia.
9. O le mamafa ma le fua o ituaiga eseese e matua ese lava mai le tasi ma le isi.
Luko luko misa. O nei manu e nonofo i toetoe lava o sone tau uma mai le mamao i matu e oʻo atu i vaomatua vevela, ma o ituaiga taʻitasi e faʻaalia i ona lava taʻaloga..
Mo se faʻataʻitaʻiga, o le luko masani masani e tupu le umi mai le mita i le tasi ma le afa, ma o lona maualuga i le mamae e 80-85 cm. O le mamafa o se manu feʻai i Europa e tusa ma le 39 kilokalama, aʻo lona mamafa mai Amerika i Matu e 36 kilokalama. O le mamao i saute, o le itiiti ifo o lo latou mamafa, lea e talafeagai.
O tagata taʻitoʻatasi o loʻo nonofo i Initia e iai le mamafa o le 25 kilokalama. O tagata ta'ito'atasi tetele e soli fa'amaumauga e o'o atu i le mamafa o le 100 kg ma nonofo i latitu i matu. O lo'o i ai so latou ofutino mafiafia, o se pito i lalo mamana ma se ga'o fa'atuatuaina e puipuia ai i latou mai tulaga faigata.
8. O le siʻusiʻu o se manu e faʻaalia ai ona lagona
Faatasi ai ma le faʻaaliga o le gutu, o le siʻusiʻu e fesoasoani e malamalama ai i lagona o le tagata ma lona tulaga i totonu o le pusa.. Mo se faaaʻoaʻoga, e uu e le taʻitaʻi le siʻusiʻu i luga pe tutusa ma le tua, a o le manu fefe e tuu i lalo i le va o vae mulimuli, ma oomi i le manava.
E mafai ona e malamalama o se luko i se lagona lelei e mafai ona faʻaititia e se siʻusiʻu malolo, ma afai e fiafia, o le a ia talotalo mai lea itu i lea itu, ae le o le malosi e pei o taifau. O se manu ita e gaoioi lemu ma le loto i ai, o ona laa uma e tumu i le taufaamatau, e aofia ai le gaoioi o le siʻusiʻu.
7. I nisi o atunuu o le lalolagi ua matua faaumatia i latou.
Luko na aumaia le tele o faafitauli i le faitau aofaʻi o Europa, o ana faifaatoaga, ma i se tulaga sili atu i Peretania Tele. Ua uma ona tatou talanoa e uiga i le lauiloa o le tulituliloaina o luko i Aialani, ma o le manu feʻai mulimuli na fasiotia iina i le faaiuga o le 17 senituri.
O le aso aloaia mo le faʻaumatiaina o luko i Sikotilani o le 1680, ae o loʻo i ai tala faʻasolopito na feiloai ai nisi tagata seia oʻo i le 19 seneturi. I le lautele, i le tele o Europa, o nei manu ua matua faʻaumatia.. O lafu manu taʻitoʻatasi e mafai ona ola i vaomatua mamao ma vaega maugā o Rusia, Romania, ma Eleni.
O lo latou faitau aofaʻi i Italia e 250 ulu, ma o loʻo i lalo o le puipuiga. E na o le toʻasefulu tagata o loʻo nonofo pea i Suetena, ma o loʻo i lalo o le puipuiga malu a le setete. E moni, afai e feoaʻi solo se tagata faomea i le oganuu o Nouei, o i inā e ono feiloaʻi ai ma le fana a se faifaatoʻaga. I Europa, o le mataupu o le faʻasaoina o le faitau aofaʻi o luko e ogaoga, ae e le faigofie tele ona fai.
6. I Amerika i Matu, e iai manu fefiloi (fefiloi ma maile)
Ua iloa e saienitisi mo se taimi umi e matua manuia le faauo o taifau ma luko. Ua faia su'esu'ega fa'asolopito e lagolago ai nei a'oa'oga. Ma i aso nei, e mafai ona maua fua fefaʻatauaʻiga pe afai, mo nisi mafuaʻaga, e leʻi manatu luko feʻai o taifau taʻavale o ni tagata tauva.
O ia ituaiga hybrids, lea e taʻua o le wolfdogs, e iloga i le sili atu o tomai nai lo taifau, e sili atu le manogi o le sogisogi ma le faʻalogo, e sili atu le malosi.. Ma e sili atu fo'i le saua. O hybrids e iai le malosi o se luko, ae e matua leai lava se faʻaeteete ma e mafai ona osofaʻia se tagata. E sili atu ma le tasi le taumafai e sopoia se taifau ma se luko, ae o le taunuuga o maile na ita tele ma le mafai ona aoaoina.
O le faʻataʻitaʻiga a le Perm Institute of Internal Troops e mafai ona taʻua o le sili ona manuia, o ona hybrids, ma o latou uiga lelei uma, e mafai ona aʻoaʻoina ma faʻaaogaina mo le tautua.
5. E ono osofa'ia tagata ona o le rabies
E ui lava i le mea moni o le tele o tagata e matua fefefe lava i luko, o manu lava ia, e pei o isi uma, e fefefe i tagata ma e manaʻo e pasi. O se tuusaunoaga atonu o se tausaga fiaaai faapitoa, pe a filifili le luko e ave se avanoa ma osofaʻia tagata na o mai i le taimi sese.
Afai e sau le manu i se tagata, e le faʻaalia le fefe, o le mafuaaga e masani ona tutusa - rabies. O ia manu e mafai ona osofaʻia e tusa lava pe leai se mafuaʻaga, ma e le taumate o le a muta mea uma i le tasi u.
4. E ola le luko i ana lava tulafono
O lo'o i ai se fa'atonuga sa'o i totonu o le pusa luko. I lona ulu o le taitai. E le o taimi uma e sili ona malosi le tagata, ae mautinoa lava o le sili ona atamai ma mautu le mafaufau. E fiafia fo'i le ta'ita'i tama'ita'i i le mamalu tele. O Beta le isi luko i tua o le taʻitaʻi. O lo'o iai fitafita i totonu o le ato, tane ma fafine e leai ni tamai maile. O tagata matutua ma mama'i e pito i lalo.
O le fa'atonuga lea e fuafua ai po'o le a le fa'atonuga e maua ai e tagata fa'aputu mea'ai, pe maua ni a latou maile, pe mana'omia ona usita'i. O fusuaga ma faʻailoga o se mea e seasea tupu, e pei o se tulafono, o le sili ona malosi e faʻamatala vave mea uma i le au faʻamalosi.
I le taimi lava e tasi, o loʻo i ai le pusa e tusa ai ma tulafono faʻapitoa, ma e faia e ona sui uma mea uma mo le manuia o le 'au atoa.
3. O le fai'ai o le luko e 30% le tele nai lo le fai'ai o le taifau
O le faiʻai o le luko e 15-30% sili atu nai lo le faiʻai o se taifau. Ae i totonu ia te ia lava, o le tele ma le mamafa o le faiʻai e leai se uiga: o le sperm whale, lea e mafai ona oʻo atu i le mamafa o le 8 kilokalama, ua manatu mamao mai le manu sili ona atamai.
Ae ua faamaonia e saienitisi o le averesi o le luko e sili atu lona atamai. Mo se faʻataʻitaʻiga, e mafai ona ia tatalaina le faitotoʻa o se pa i totonu o le vasega pepe e ala i le sipai i se tagata.
Sa faia e saienitisi se faʻataʻitaʻiga lea na faʻaalia ai i taifau ma luko le auala e tatala ai se pusa o mea lelei, ma na faia uma e tamaiti luko, ae na o le 4 mai le 10 mataupu e taʻifau.
2. O le uiō o se auala o fesootaiga
O le uio a le luko o se tasi lea o leo sili ona malulu e masani ona taʻua e tagata i tala sili ona mataʻutia. I le taimi nei O le uiō o se auala o fesootaiga a manu i se mamao.. Faatasi ai ma lana fesoasoani, e mafai e se tagata ona valaʻau se pusa mo le tulituliloaina poʻo le femalagaiga, lapataia tagata o isi pusa e nofo ese.
O lone luko foi e uie, mo se faataitaiga, ina ia maua se paaga faaipoipo, pe na o le na o i latou. O le uiō e na o ni nai minute, ae o siuleo e foliga mai e umi atu.
1. manu e toatasi
Pe a talanoa e uiga i mafutaga, latou te mafaufau i soʻo se faʻataʻitaʻiga mai le lalolagi o manu, swans poʻo pusi i le alofa, ae le o luko. Ae le aoga. Ae uma ane ‘ina ‘ua ulu atu i le ta‘ito‘alua, e tumau ai pea luko i totonu e fa‘avavau.
E le gata i lea, i le tautotogo, i le taimi o le rut, e mafai e le luko ma le luko luko ona tuʻu le pusa e na o le tasi ma le isi. Ma latou amio e ofo suamalie ma agamalu: latou te tausia le tasi ma le isi, mili o latou foliga, etoeto ma u lemu.
Aʻo leʻi fananau mai ni tamai maile, e mafai e se luko fafine ona amio faʻamalosi ma isi tagata o le ato, e pei o le uo sili ona faamaoni, ma i le oʻo mai o tama, o loʻo auai malosi lo latou tama i le tausiga o i latou.