Manulele Dodo: foliga vaaia, meaʻai, toe gaosia ma mea e totoe
Mataupu Faavae

Manulele Dodo: foliga vaaia, meaʻai, toe gaosia ma mea e totoe

O le dodo o se manulele e le mafai ona lele na ola i le motu o Mauritius. O le taʻua muamua o lenei manulele na tulaʻi mai faʻafetai i seila mai Holani na asiasi i le motu i le faaiuga o le XNUMXth seneturi. O faʻamatalaga auiliili i luga o le manulele na maua i le XNUMXth seneturi. O nisi o tagata natura ua leva ona manatu o le dodo o se meaola fagogo, ae mulimuli ane na iloa ai sa i ai moni lava lenei manulele.

Faʻaaliga

O le dodo, e ta'ua o le manu dodo, e fai si lapoa. O tagata matutua na ausia le mamafa o le 20-25 kg, ma o latou maualuga e tusa ma le 1 mita.

O isi uiga:

  • fulafula le tino ma apaau laiti, e faʻaalia ai le le mafai ona lele;
  • vae pupuu malolosi;
  • vae ma tamatamailima 4;
  • si'usi'u pupuu e tele fulu.

O nei manulele e telegese ma feoai i luga o le eleele. I fafo, o le fulu e pei o se pipi, ae leai se tumutumu i luga o lona ulu.

O le uiga autu o le gutu matau ma le leai o se fulufulu i tafatafa o mata. Mo sina taimi, na talitonu saienitisi o dodos o aiga o albatrosses ona o le tutusa o latou gutu, ae o lenei manatu e leʻi faʻamaonia. Ua taʻua e isi tagata suʻesuʻe suʻesuʻe e uiga i manu felelei, e aofia ai vulture, e leai foi ni paʻu fulufulu i luga o latou ulu.

E taua le matauina o lena mea Mauritius dodo gutu umi e tusa ma le 20 cm, ma o lona pito o loʻo faʻafefe i lalo. O le lanu o le tino o le efuefu po'o le efuefu. O fulu i luga o ogavae e uliuli, a o le fatafata ma apaau e pa'epa'e. O le mea moni, o apaau ua na o lo latou amataga.

Toe gaosia ma taumafa

E tusa ai ma le au saienitisi faʻaonaponei, na faia e dodos ni ofaga mai lala o pama ma lau, faʻapea foʻi ma le eleele, ona faʻataʻatia ai lea o se fuamoa tele e tasi. Taofi mo le 7 vaiaso o le tane ma le fafine e fesuiai. O lenei faiga, faatasi ai ma le fafagaina o le moa, na umi ni nai masina.

I se vaitaimi taua tele, e leʻi tuʻuina atu e dodos se tasi e latalata i le faamoega. E taua le matauina o isi manulele na tuliesea e se dodo o le itupa tutusa. O se faataʻitaʻiga, afai e alu atu se isi fafine i le faamoega, ona amata loa lea ona faapepa apaʻau o le poʻa o loo nofo i luga o le faamoega ma leo leotele, ma valaau atu i lana fafine.

O le taumafataga o le dodo sa fa'avae i fua pama matutua, lau ma pu. Na mafai e saienitisi ona faʻamaonia se ituaiga o meaʻai mai maʻa o loʻo maua i totonu o le manava o manulele. O nei ma'a na fa'atinoina le galuega o le oloina o mea'ai.

Toega o le ituaiga ma faʻamaoniga o lona i ai

I luga o le teritori o Mauritius, lea na nofo ai le dodo, e leai ni mammals tetele ma ni manu feʻai, o le mea lea na avea ai le manulele. faatuatuaina ma matua filemu. Ina ua amata ona taunuu tagata i motu, sa latou faaumatia le dodos. E le gata i lea, o puaa, 'oti ma maile na aumai iinei. E 'ai e nei mamame le togavao sa i ai faamoega dodo, nutimomoia a latou fuamoa, ma fa'aumatia faga ma manulele matutua.

Ina ua maeʻa le faʻaumatiaga mulimuli, sa faigata i saienitisi ona faʻamaonia le moni o le dodo. O se tasi o tagata tomai faapitoa na mafai ona maua ni ivi tetele i luga o motu. I se taimi mulimuli ane, na faia ai ni su'ega tetele i le nofoaga lava e tasi. O le suʻesuʻega mulimuli na faia i le 2006. O le taimi lena na maua ai e paleontologists mai Holani i Mauritius. auivi o totoe:

  • gutu;
  • apaau;
  • vae;
  • ivitū;
  • elemene o le femur.

I se tulaga lautele, o le auivi o se manulele ua manatu o se suʻesuʻega faasaienisi sili ona taua, ae o le mauaina o ona vaega e sili atu le faigofie nai lo se fuamoa ola. E oo mai i le taimi nei, e na o le tasi lava le kopi o loo iai. O lona taua e sili atu i le tau o se fuamoa epiornis Madagascar, o lona uiga, o le manulele sili ona telē sa iai i aso anamua.

Manuia mea moni

  • O le ata o le dodo o loʻo faʻaalia i luga o le ofutau o Mauritius.
  • E tusa ai ma se tasi o talatuu, o ni nai manulele na ave i Farani mai Reunion Island, lea na fetagisi ina ua faatofu i luga o le vaa.
  • E lua faʻamaumauga tusitusia na faia i le XNUMXth seneturi, o loʻo faʻamatalaina auiliili foliga o le dodo. O nei tusitusiga o loʻo taʻua ai se gutu lapoa e pei o se cone. O ia lea na avea ma puipuiga autu o le manulele, lea e le mafai ona aloese mai se fetoaiga ma fili, aua e le mafai ona lele. Sa tetele mata o le manulele. E masani ona faʻatusatusa i latou kusi tetele poʻo taimane.
  • A'o le'i amataina le vaitau o faigauo, sa nofo na o Dodos. Ina ua uma ona faaipoipo, na avea manu felelei ma matua lelei, aua sa latou faia taumafaiga uma e puipuia a latou fanau.
  • Saienitisi mai le Iunivesite o Oxford o loʻo faʻatautaia nei se faasologa o faʻataʻitaʻiga e fesoʻotaʻi ma le toe faʻafouina o le dodo.
  • I le amataga o le XNUMXst seneturi, na suʻesuʻeina le faasologa o kenera, faʻafetai lea na iloa ai o le lupe faʻaonapo nei o se tasi o aiga vavalalata o le dodo.
  • E i ai le manatu o nei manulele e mafai ona felelei muamua. Sa leai ni tagata faʻatauvalea poʻo ni tagata i le oganuu na latou nonofo ai, o lea sa le manaʻomia ai ona tulaʻi i luga o le ea. E tusa ai, i le aluga o taimi, ua liua le siʻusiʻu i se tamaʻi tumutumu, ma ua faʻaleagaina apaʻau. E taua le matauina o lenei manatu e leʻi faʻamaonia faʻasaienisi.
  • E lua ituaiga o manulele: Mauritius ma Rodrigues. O le ituaiga muamua na faʻaumatia i le afa lona lua o le XNUMXth seneturi, ma le lona lua na ola na o le amataga o le XNUMXth seneturi.
  • O le dodo na maua lona igoa lona lua ona o le auvaa na latou manatu o le manulele e valea. E fa'aliliu mai le gagana Potukale o le dodo.
  • O se seti atoa o ponaivi sa teuina i le Oxford Museum. Ae paga lea, o lenei auivi na faʻaumatia i le afi i le 1755.

Drone e matua fiafia lava e saienitisi mai le lalolagi atoa. O loʻo faʻamatalaina ai le tele o suʻesuʻega ma suʻesuʻega o loʻo faia i aso nei i le teritori o Mauritius. E le gata i lea, o nisi tagata atamamai e fiafia e toe faʻaleleia le ituaiga e ala i le inisinia faʻainisinia.

Tuua se tali