Leptospirosis i taifau
puipuiga

Leptospirosis i taifau

Leptospirosis i taifau

Leptospirosis o se faʻamaʻi zoonotic, o lona uiga e mafai ona feaveaʻi le faʻamaʻi mai manu i tagata. O le mea lea, o le puipuia o faʻamaʻi maile e afaina tonu ai lo tatou soifua maloloina.

O ta'ifau o ituaiga uma ma vaitausaga e tutusa lava le a'afia i fa'ama'i. O se mea taua atonu o tulaga o manu.

O le fa'ama'i e maua i konetineta uma se'i vagana ai le Antarctica. Ae sili atu ona taatele i itulagi e mafanafana le tau ma maualuga timuga faaletausaga. Ose fa'ama'i mata'utia lea e fa'aalia i fa'ailoga eseese ma e masani ona oti mo ta'ifau.

Leptospirosis i taifau

Auala ole faama'i

Leptospirosis i manu e faʻaalia o ia lava i auala eseese: e mafai ona tupu i faʻamaʻi, subacute, faʻamaʻi masani. O le mea mulimuli e masani ona liua i le leptospiron taavale asymptomatic. E mafai ona mama'i maile mai ni nai masina i ni nai tausaga. O le taimi latent o le faʻamaʻi (o lona uiga, mai le taimi e ulufale ai le siama i totonu o le tino seia oʻo i faʻailoga muamua) e 4-14 aso.

E fa'afefea ona feavea'i le leptospirosis?

Leptospira e tu'u sa'o (e ala i le fa'afeso'ota'i o le pa'u ua fa'aleagaina, mucous mucous fa'amama fa'amama ma le mimi, susu, feces, sua) po'o le tele o taimi e le tuusao (e ala i le siosiomaga i fafo, mea tau fale). O le tumutumu o manu e mafai ona fa'ateleina ai le fa'ama'i (fa'ata'ita'iga, tu'u o ta'ifau i totonu o fale puipui).

Leptospira e mafai ona ola mo ni masina i eleele susu ma vai. Ma o rodents e feavea'i le leptospira i le olaga atoa. E tusa ai, pe a uma ona inu vai mai se faatanoa vai, 'ai se isumu, poʻo le faʻaipoipo ma se maile ua pisia, o le fagafao e ono maua i le leptospirosis.

O le mea lea, o aʻafiaga autu o faʻamaʻi pipisi i le leptospirosis e faʻapea:

  • fesootaiga tuusao ma manu ua aafia;
  • fa'afeso'ota'i ma se si'osi'omaga leaga (fa'ata'ita'iga, vai, palapala).
Leptospirosis i taifau

Fa'ailoga ole Leptospirosis ile maile

Leptospiral fa'ama'i e mafai ona mafua ai le tele o fa'aaliga fa'apitoa, mai le vaivai, fa'agata fa'ama'i e o'o atu i tulaga ogaoga, e lamatia ai le ola.

E le gata i lea, o faʻailoga faʻapitoa o le leptospirosis i taifau e eseese mai le tulaga o le faʻamaʻi, le tulaga faʻamaʻi o le manu, mea tau le siosiomaga e aʻafia ai le tino o le manu, ma le "faʻamalosi" o le pathogen.

O fa'ailoga sili ona taatele o le leptospirosis taifau o le fiva, tetete, ma le tiga o maso. E le gata i lea, o le vaivai, le maua o le manaʻo, puaʻi, manava manava, manava vave, tale, faʻamaʻi nasal, jaundice o mucous membranes vaaia ma paʻu e ono aliali mai. E mafai ona tupu le fa'aletonu o le fa'ato'a ma le fa'aleagaina o toto, e fa'aalia i le hematemesis, fe'ai toto (melena), epistaxis, ma le pa'u toto. O manu mamai tigaina o loʻo i ai i se tulaga e le iloa, e le tali atu i faʻamalosi i fafo ma e le mafai ona tuʻu tutoatasi le vevela o le tino.

O le faʻaogaina o le faʻamaʻi, faʻaopoopo i faʻamaoniga lautele, o loʻo i ai foi i le mea moni e mafai ona faʻaauau e aunoa ma ni faʻaaliga.

Ina ia suʻesuʻeina lenei faʻamaʻi ma faʻalavelave faʻaleagaina i totonu o se taifau, e manaʻomia le faia o se faʻamaumauga, faia se suʻesuʻega falemaʻi, faia suʻesuʻega toto hematological ma serological (ia iloa ai le faateleina o le maualuga o antibodies i le leptospira), PCR, urinalysis, ma, pe a fai. e manaʻomia, faia se suʻesuʻega ultrasound o le manava manava. , su'esu'ega x-ray.

Leptospirosis i taifau

Mata'utia i tagata

E taua le toe taʻua ma sili atu ma le tasi, ona o le faʻamaʻi pipisi o le leptospiral ua lauiloa o se zooanthroponosis sili ona taatele, lea o loʻo nofoia se tasi o nofoaga muamua i tulaga o le ogaoga o le falemaʻi, o le tele o maliu ma faʻamaʻi umi aʻafiaga i totonu. tagata. 

I atunuu atiaʻe, o le tele o faʻamaʻi leptospirosis i tagata e mafua mai i faʻafiafiaga e faʻaaoga ai le vai. O tagata e fa'afeso'ota'i ma manu fa'ato'aga e lamatia fo'i. I atunuu tau atia'e, o le faatanoa o fa'ama'i mo tagata o maile ma rodents.

I totonu o tagata, o faʻamaoniga o le faʻamaʻi e tupu pe a maeʻa se vaitaimi faʻamaʻi (e aunoa ma ni faʻaaliga faʻapitoa), lea e mafai ona tumau mai le 2 i le 25 aso, ma e eseese e faʻatatau i le ogaoga. Ole fa'ama'i e mafai ona tumau pea le leai o ni fa'aaliga i nisi tagata (subclinical). O isi e ono maua i se ma'i pei o le fulū. O fa'aaliga sili ona ogaoga o le leptospirosis o le ate, fa'aletonu fatuga'o, ma i nisi tulaga, fa'aleagaina uma okeni, e aofia ai le cardiovascular, respiratory and genitourinary system (multiple organ failure).

Leptospirosis i taifau

Togafitiga ole leptospirosis ile maile

Togafitiga mo le leptospirosis taifau e faalagolago i le ogaoga o le siama. O manu o loʻo i ai se faʻamaoniga faʻamaonia, faʻapea foʻi ma manu e iai se ata faʻapitoa faʻapitoa ma talaʻaga, ae aunoa ma se faʻamaoniga faʻamaonia i le taimi nei, e tatau ona maua se tuʻufaʻatasiga o antimicrobials ma togafitiga faʻaleleia.

O le faʻavae o togafitiga o le antibiotic therapy. O vailaʻau faʻamaʻi fautuaina mo taifau e maua i le leptospirosis o penicillin derivatives poʻo le doxycycline. Ole auala ole fa'atonuga ole tautala (fa'atasi ma mea'ai po'o totonu ole gutu fa'amalosi). Afai o le fagafao o loʻo puaʻi, leiloa le manaʻo, anorexia, ona tatau lea ona faʻaaogaina faʻamaʻi faʻamaʻi (intravenously, subcutaneously, intramuscularly).

E le gata i lea, o le gauai atu i le togafitiga e tuʻuina atu i togafitiga faʻaleleia i le umi e manaʻomia ai e le tagata maʻi (dehydration, hypoglycemia, electrolyte le paleni, ma isi). O manu e maua i le leptospirosis atonu e manaʻomia ni tulaga eseese o le tausiga lagolago, e faʻatatau i le ogaoga o le faʻamaʻi ma le aʻafiaga o totoga. Fautuaga e aofia ai le toe faʻaleleia o le vai faʻatasi ai ma le faʻaogaina o le vai (droppers), faʻasaʻo o le electrolyte ma faʻalavelave faʻavae acid, ma togafitiga faʻaalia (antiemetics, vailaʻau tiga, lagolago meaʻai).

Afai e le 'ai e le taifau na o ia mo le sili atu i le tolu aso, e tatau ona tuʻu se faga fafaga. E mafai ai ona avatu sa'o mea'ai i le manava, fa'asaga i le gutu o le gutu ma e aunoa ma le fa'aosoina o mea'ai i le ta'ifau, a'o 'alo'ese mai le musu o le tagata ma'i e 'ai.

I tulaga ogaoga, e ono mana'omia le tuiina o le toto, hemodialysis, fa'amama mama (ALV).

Leptospirosis i taifau

Toefuataina

A maua i le leptospirosis, e mafai ona maua se fofo atoatoa. Ae, afai o le faʻamaʻi e faʻaauau ma faʻalavelave (mo se faʻataʻitaʻiga, faʻaleagaina le gaioiga), e mafai ona faʻaauau le toe faʻaleleia mo ni nai masina pe a maeʻa le faʻamautuina muamua o le tulaga o le manu. E mafai ona faia mea uma e aunoa ma le falemaʻi, pe a faʻatagaina le tulaga o le maʻi, ae o loʻo i ai mataupu e manaʻomia ai le mataʻituina o aso uma e se fomaʻi manu, ona tuʻuina lea o le taifau i se falemaʻi faʻamaʻi pipisi. Ma, a maeʻa ona faʻamalolo, o se manu e faia suʻesuʻega faifaipea, muamua i le 1-3 vaiaso, ona tasi lea i le 1-6 masina.

Fa'alavelave pe a uma ma'i

O faʻafitauli autu pe a maeʻa le leptospirosis ua faʻamatalaina i luga ma o le atinaʻeina o le faaletonu o le fatu ma le faʻaleagaina o le hepatobiliary system (encephalopathy, ascites, ma isi mea e ono tupu) i nisi o taifau. O nei tulaga e le o toe faʻamalolo atoatoa ma e manaʻomia le mataʻituina faʻavaitaimi ma se asiasiga i le fomaʻi manu.

Leptospirosis i taifau

Puipuiga faiga

O se tasi o a'afiaga o fa'ama'i pipisi i ta'ifau o le fa'afeso'ota'i ma manu mama'i ma a latou mea lilo fa'anatura. O le mea lea, e taua le faʻaesea o maile afaina ma mulimuli i tulafono o le tumama, faʻaaoga antiseptic pe a galulue faʻatasi ma i latou, ina ia aua neʻi faʻasalalau atu le pathogen i isi manu.

E taua tele le tui e puipuia ai fa'ama'i i maile. I le faaopoopo atu i ai, o faiga puipuia nei e fautuaina:

  • fa'amama fa'ama'i o fale, nofoaga i fafo, meafale sa fa'aogaina e maile ua a'afia;
  • e fa'asa ona fa'aulufale mai maile mama'i ma toe fa'afo'isia i fale o manu;
  • 'aua le fafaga ta'ifau e le'i fa'amaonia e se foma'i manu mea fasia;
  • 'aua ne'i fa'atagaina manu e le'i tu'iina i le leptospirosis e 'auai i fa'aaliga ma mea e tutupu;
  • aua le savalia maile i luga o le auala e leʻi faia se tui puipuia i le leptospirosis ma isi faʻamaʻi pipisi i le taimi;
  • 'aua ne'i fa'ataga ta'ifau e ta'e'ele i vai matutu, e aofia ai ma mea o lo'o i totonu o le taulaga;
  • e fautuaina e fai fa'aipoipo pe afai e fai uma tui puipui i le leptospirosis ma isi fa'ama'i pipisi i totonu o le taimi fa'atonu;
  • fa'amautinoa le fa'aumatiaina fa'asolosolo o rodents i nofoaga e nonofo ai ma totonu o le lotoifale;
  • e tatau ona fe'ai mai ta'ifau mai le vai tu, lea e le maua ai e isi manu ma tagata, aemaise lava tamaiti;
  • o se taifau ma'i e tatau ona vavae ese mai isi manu ma mai tagata le iloa;
  • pe a galulue i manu ua a'afia, e tatau ona fa'aoga a latou otaota (mimi, feces) ma mea e afaina ai fale (igoa, fata, ma isi), totigilima latex, matapulepule ma mata tioata e tatau ona fa'aoga (pe a fufulu vaega ua afaina i faagaau).

O le auala sili e puipuia ai mai le leptospirosis o le tui! O le ma'i e faigofie ona puipuia nai lo le togafitia.

Leptospirosis i taifau

tui leptospirosis canine

Leptospirosis e mafai ona puipuia e ala ile tui. O manu ola maloloina mai le 8 vaiaso le matutua e fa'atatau i ai. E taua le maitauina o le tui puipui o le a naʻo le puipuia o se taifau mai ni nai faʻamaʻi o le mafuaʻaga o le leptospirosis, lea e manatu e sili ona taatele. Ma afai e faʻafesoʻotaʻi se taifau ma se faʻamaʻi e leʻi faia ai se tui, e mafai lava ona tupu le faʻamaʻi. A uma ona tui, e fai le puipuiga pe a uma le 14 aso mo le oo atu i le 12 masina.

E sili atu ona aoga le tui pe a fa'atumauina le fa'atonuga mo le amataga ma le toe fa'aofiina o le tui, e tusa ai ma fautuaga ua talia. E tatau ona faia le toe tui i tausaga taʻitasi.

O ta'ifau e le'i faia ni tui leptospirosis mo le silia ma le 18 masina e tatau ona maua ni tui se 2 ole tui ile va o le 3-4 vaiaso, e pei na tui mo le taimi muamua i o latou olaga.

O maile e maualuga le lamatiaga i tau ma malulu malulu e tatau ona tui ile tautotogo.

E oʻo mai i le taimi nei, e tele ituaiga o tui e faasaga i leptospirosis, e ese mai le tasi i le isi i le aofaʻi o serovars (strains) o leptospira:

  1. 2-serovar tui (Nobivac Lepto, Netherlands o le amataga), Eurican (Farani o le amataga), Vangard (Belgium o le amataga);

  2. Vaccines ma 3 serovars (Eurican multi, atunuu gaosi Farani), Multican (atunuu gaosi Rusia);

  3. Vaccine ma 4 serovs (Nobivac L4, Netherlands).

O fa'amanuiaga ole tui e sili mamao atu nai lo mea e ono afaina ai le manu, ma e seasea fa'aleagaina. E fa'amaonia e tagata gaosi oloa uma le saogalemu oa latou oloa e ala i le tele o su'esu'ega.

Po'o le a lava le tulaga, pe a uma ona tu'uina atu le tui, e mafai ona e nofo i le falema'i manu mo le 20-30 minute e va'ai ai le tali a le tino o le manu i le vaila'au fa'atonu.

O le tusiga e le o se valaau e faatino!

Mo se suʻesuʻega faʻapitoa o le faʻafitauli, matou te fautuaina le faʻafesoʻotaʻi se fomaʻi.

Fesili i le fomai manu

17 2020 Setema

Fa'afouina: Fepuari 13, 2021

Tuua se tali